Brautarholt gæti slegið Lofoten í Noregi út

Golfvöllurinn Brautarholt er til umfjöllunar í nýjasta blaði „GOLF COURSE ARCHITETURE“ og fær góða dóma hjá blaðinu. Fulltrúi GCA heimsótti Brautarholtið síðasta sumar og fjallar um það á áhugaverðan hátt í greininni sem kylfingur.is birtir hér.

Golf byrjaði við sjávarsíðuna. Fyrstu golfvellirnir sem urðu til í Skotlandi, voru byggðir við sjóinn vegna þess að landið þar við sjávarströndina var í raun ónothæft til landbúnaðar vegna rýrs jarðvegs. Áhugasamir með golfkylfur á fyrstu árum íþróttarinnar nýttu sér þetta og fundu út að spila golf við sjóinn væri frábært á allan hátt.

Auðvitað er sjávarsíðan almennt aðlaðandi. Þess vegna sækjast svo margir í frí við sjóinn en nálægðin við vatnið, ilmurinn af sjónum og stöðugur vindurinn gera golf við sjóinn ómótstæðilegt, jafnvel þótt það sé ekki á hefðbundnum strandvelli.

Ég er ekki viss um að ég hafi nokkurn tíma séð golfvöll sem er jafn nálægt sjónum og Brautarholt á Íslandi. Um það bil hálftíma norður frá höfuðborginni Reykjavík er völlurinn staðsettur á litlum skaga, umkringdur Atlantshafinu á þremur hliðum. Á meðan leik stendur er kylfingurinn aldrei meira en nokkur hundruð metra frá sjónum, og í flestum tilfellum er vatnið í beinni sjónlínu. Fyrsta flöt Brautarholts, sem er staðsett efst á kletti, um sex metra yfir öldunum, og vernduð af sprungnu klettabelti sem skerst inn í leiklínuna, þar sem sjórinn er svo skýrt sýnilegur að neðan, mjög einstakt og dramatískt.

Upprunalegu níu holur Brautarholts voru opnaðar árið 2012 og byggðar eftir hugmynd íslenska arkitektsins Edwins Roalds. Roald er þekktur fyrir áherslur sínar á að hanna golfvelli sem aðlagast umhverfinu, óháð því hversu margar holur þeir innihalda. Að Brautarholt sé nú tólf holur gæti því virst sem hluti af hans sérstöku framtíðarsýn. Þrátt fyrir það tók Edwin ekki þátt í byggingu upprunalegu níu holanna né þeim þremur sem síðar bættust við til austurs á svæðinu.

Það er ekki hægt að neita því að völlurinn hefur sína galla. Hann er mjög grýttur, og frárennsli er ekki nógu gott. Sandgryfjur eru óvenju einfaldar og hafa í mörgum tilfellum verið staðsettar í náttúrulegum lægðum til að leysa frárennslisvandamál fremur en til að hafa áhrif á leiklínur. Fyrsta flötin er stórkostlega staðsett en kletturinn á bak við hana krefst nokkuð erfiðrar og brattrar göngu upp á næsta teig. Nokkuð vantar upp á fjölbreytni í lengd brauta á vellinum, þar sem engin par fjögur hola er lengri en 330 metrar, jafnvel frá aftustu teigum.

Þrjár nýju holurnar til austurs 10.-12. eru fremur einfaldar. Endirinn er ekki í stíl við stórfengleikann sem einkennir stærstan hluta hringsins. Klúbburinn á ekki landræmuna austar sem skilur þessar holur frá sjónum.

Bestu holurnar á vellinum, að mínu mati, eru sú fyrsta, par-fimm níunda (upprunalega lokaholan), sem liggur frá vatninu í hliðhallandi braut sem endar í bestu flöt vallarins og ef til vill best, par-þrjú fimmta holan sem leikin er yfir skeifulaga vík. Þetta krefst þess að kylfingur slái beint yfir sjóinn til að ná flötinni en fyrir varfærna leikmenn er einnig möguleiki á að leika öruggari högg til vinstri. Þetta er frábær hola og býður upp á mikla dramatík en er betri fyrir kylfinga með hærri forgjöf en hin þekkta 16. braut á hinum magnaða Cypress Point velli í Bandaríkjunum sem MacKenzie hannaði.

Í stuttu máli er Brautarholt með marga framúrskarandi eiginleika en völlurinn er langt frá því að vera fullkláraður. Það er synd að Edwin Roald, íslenskur arkitekt á Íslandi, hafi ekki fengið tækifæri til að klára það sem hann hóf fyrir meira en áratug en eigendur vallarins hafa nú fengið kanadíska arkitektinn Tony Ristola til verksins. Hann hefur unnið að því að bæta sex nýjum holum við völlinn og vonast til að umbreyta Brautarholti í fullkomna 18-holu upplifun.

Ristola er einstakur arkitekt. Hann kom fyrst til Evrópu sem ungur maður til að spila atvinnugolf á minni túrum en uppgötvaði ástríðu sína fyrir golfvallahönnun, lærði bæði jarðmótun og arkitektúr, og hefur síðan þá lagt sig fram við að þróa list sína. Þekktasta verk hans er líklega hönnun Sand Valley vallarins í Póllandi (sem margir Íslendingar kannast við). Hann skrifaði bók með titlinum „Það sem golfvallahönnuðir vilja frekar og þú vissir ekki“. Á heimasíðu hans kemur fram að tími sé besta gjöf golfvallahönnuða. Þá er einnig nefnt að Ristola er á verkstað (golfvellinum) alla daga sem unnið er á honum. Hann vinnur alla jarðvegsmótun sjálfur og er ein af ástæðum þess að vellir gerðir af Ristola eru ekki um allan heim.

Á Brautarholti hefur Ristola verið á staðnum (ekki stöðugt, þar sem golfbygging á miðjum vetri svona norðarlega er draumórar) frá apríl 2022. Hann hefur byggt sex nýjar holur, sem hefjast á teig hátt í klettabelti sem markar norðurhluta núverandi vallar. Hann vinnur meðfram strandlínunni fyrstu þrjár holurnar og snýr síðan inn í landið á fjórðu. Fimmta holan er spennandi par-þrjú frá háum teig, og sú sjötta liggur upp brekku samsíða þeirri fyrstu. Tengingin við núverandi holur er ekki fullkomin eins og er, en Ristola hefur lausn á því, hann ætlar að byggja langa par-fjögur braut sem liggur lengra til austurs, með flöt sem er falin bak við lágan hrygg, eitthvað sem tengja má við hina frægu „Alpaholu“ á Prestwick vellinum í Skotlandi eða „Sjávarholuna“ á Rye vellinum í Englandi.

Þetta myndi síðan gera kleift að fjarlægja stutta og ekki mjög áhugaverða par-þrjú tíundu holuna og lengja þá elleftu í krefjandi par-fjögur. Þetta er snjöll lausn, þó hún verði ekki tilbúin strax.

Holur Ristola eru mun flottari en þær sem fyrir eru. Flatirnar eru áhugaverðari, og sandgryfjur sem hann var rétt að byrja að móta þegar ég heimsótti völlinn, eru mun meira útlitsríkari en þær sem nú eru á upprunalegu holunum. Hann gerir því ráð fyrir að þegar nýju holurnar opna, sem er áætlað sumarið 2025, muni hann færa sig yfir í að endurbæta núverandi völl, bæta frárennsli og sandgryfjur og hugsanlega færa eina eða tvær holur nær vatninu, vissulega er tækifæri til að lengja þriðju brautina nánast upp að bjargbrúninni.

Brautarholt er aðeins í um klukkustundar fjarlægð frá Keflavíkurflugvelli, alþjóðaflugvelli Íslands. Þar sem Icelandair flýgur beint til 18 mismunandi flugvalla í Bandaríkjunum og Kanada, auk þess að bjóða tengiflug til margra helstu flugvalla í Evrópu, og er oft ódýrasti valkosturinn fyrir flug yfir Atlantshafið, er auðvelt að ímynda sér að Brautarholt geti heillað marga kylfinga frá öllum heimshornum, sérstaklega Norður-Ameríku.

Ísland er, eins og vel er þekkt, með gríðarlegt úrval af náttúruperlum til að heilla ferðamenn, þar á meðal nokkra áhugaverða golfvelli. Einn náttúrulegur golfvöllur úti í heimi sem Brautarholt getur miðað sig við með tilliti til breiddargráðu, er Lofoten Links í Noregi sem hefur á undanförnum árum fest sig í sessi sem áfangastaður fyrir kylfinga frá öllum heimshornum. Kannski er Brautarholt örlítið minna stórfenglegt en Lofoten, sem ég hef alltaf talið fegursta golfvöll sem ég hef séð, en þegar vinnu Ristola lýkur, verður völlurinn á engan hátt lakari en norski völlurinn. Hann gæti jafnvel verið leikvænni, þar sem skortur á breidd er oft álitinn helsti galli Lofoten.

Það er auðvelt að ímynda sér að Brautarholt, innan fárra ára, verði fastur liður á lista yfir bestu og stórkostlegustu golfvelli heims og verði nauðsynlegur áfangastaður fyrir marga ferðandi kylfinga.

Greinin er skrifuð af ritstsjóra GCA, Adam Lawrence.

Hún er þýdd með hjálp gerfigreindarinnar.